De regelgever staat voor een duivels dilemma met de noodzakelijke verlaging van de grenswaarde amfibiool asbest naar 300 vezels/m3.
Reeds in 2010 is door de Gezondheidsraad aangegeven dat de grenswaarde voor amfibool asbest verlaagd dient te worden. Vervolgens adviseerde de SER over de haalbaarheid van de grenswaarden: 2.000 vezels/m3 voor chrysotiel, en 420 vezels/m3 voor amfibolen zouden volgens de SER haalbaar zijn. Uiteindelijk, naar aanleiding van nieuwe inzichten uit onderzoek, heeft de SER (te weten de Subcommissie Grenswaarden Stoffen op de Werkplek) op 20 december 2013 opnieuw geadviseerd over de verlaging van de asbestgrenswaarden.
De minister heeft, in een brief aan de Tweede Kamer op 21 jan 2014, besloten het advies van de SER voor wat betreft de invoeringstermijnen over te nemen: een verlaging van de grenswaarde voor chrysotiel per 1 juli 2014 naar 2.000 vezels/m3. Voor amfibool een grenswaardeverlaging naar 300 vezels/m3 met een beoogde datum van inwerkingtreding op 1 januari 2015.
Duivels dilemma
Echter, het is inmiddels duidelijk dat het handhaven van de grenswaarde 300 vezels/m3 amfibiool asbest met de huidige beschikbare technieken en beschermingsmaatregelen niet mogelijk is. Inspectie SZW ziet zich voor een duivels dilemma: met de huidige stand der techniek kan alleen maar worden gehandhaafd op de huidige grenswaarden wetende dat dit niet voldoende is voor een veilige werkomgeving (rapport Gezondheidsraad).
Nieuwe tussentijdse grenswaarde?
In een recent bericht in Cobouw werd melding gemaakt dat er tussen stakeholders in de asbestsector en de SER gesprekken zijn geweest om te komen tot een tussentijdse grenswaarde amfibool asbest. Asbest & Bouw heeft hierover navraag gedaan bij zowel SZW als de SER en hoewel ze niet kunnen berichten over lopende adviesaanvragen weet men wel te melden “dat er geen overleggen hebben plaatsgevonden met vertegenwoordigers uit de sector over een tusseneis van 2.000 vezels/m3 amfibool asbest”.
Cosmetische aanpassing grenswaarde
Het zou ook niet opportuun zijn om nu voor een andere hogere grenswaarde te kiezen dan de 300 vezels/m3. Immers, die grenswaarde is er gekomen na gedegen onderzoek en op advies van de Gezondheidsraad. Hoewel een grenswaarde van 2.000 vezels/m3 beter lijkt dan een niet handhaafbare van 300 vezels/m3 is het nog maar de vraag of dit niet meer is dan een cosmetische aanpassing. Waaruit blijkt dat 2.000 wel is te handhaven en een veilige werkomgeving biedt? Is er nieuw onderzoek beschikbaar? En waarom heeft de Gezondheidsraad daar dan destijds niet voor gekozen?
Belonen marktinitiatieven nieuwe technieken
Het lijkt erop dat de minister van SZW één juiste keuze kan maken over de grenswaarde amfibool ingaande per 1-1-2015 en dat is de huidige grenswaarde van 10.000 vezels/m3 (voorlopig) handhaven. De sector is hiermee bekend en zo wordt vermeden dat zich in de praktijk situaties gaan voordoen die onwenselijk zijn. De minister zou in 2015 stevig kunnen inzetten op het belonen van marktinitiatieven voor de ontwikkeling van betere saneringstechnieken en/of bronmaatregelen. Nu is het zo dat nieuwe ontwikkelingen een lange en kostbare route moeten afleggen langs diverse commissies en instanties. Als deze bezwaren worden weggenomen dan zal het voor marktpartijen ook aantrekkelijker worden om nieuwe technieken sneller te introduceren zodat eind 2015, wellicht door een combinatie van nieuwe technieken, het mogelijk wordt om te voldoen aan de grenswaarde van 300 vezels/m3.