In november start in Australië weer de Asbestos Awareness Month. Deze omvangrijke jaarlijks terugkerende campagne is vooral gericht op de gewone burger. Hoe is de situatie in Nederland?
In Nederland is de laatste jaren veel aandacht voor de gevaren van asbest. De professionele sector kan jaarlijks kiezen uit tal van seminars, congressen en conferenties. De regeldruk in Nederland is wereldwijd een van de hoogste. Hierdoor valt er veel uit te leggen, toe te lichten en te verduidelijken ten aanzien van de geldende asbestregels.
Je mag inmiddels verwachten dat de professionele sector voldoende doordrongen is van de asbestgevaren. Dat neemt niet weg dat er door geldelijk gewin of door gebrek aan kennis soms verkeerde keuzes worden gemaakt en asbest onnodig tot gevaren leidt.
Er bestaat geen veilig asbestniveau
In Australië maar ook andere landen, is er naast de professional ook veel aandacht voor de niet-asbestprofessionals die (onbewust) te maken kunnen krijgen met de gevaren van asbest. Het gaat dan vooral om huiseigenaren, doe-het-zelvers, klusjesmannen en ook de vele zzp-ers in de bouw.
Peter Dunphy, voorzitter van het Asbestos Education Committee, dat de nationale Asbest Awareness campagne voert heeft gezegd: "Er is geen veilig niveau van blootstelling aan asbestvezels. Met ten minste 1 op de 3 woningen (in Australië) waarin asbest is verwerkt, zetten veel huiseigenaren, verbouwers en klusjesmannen hun gezondheid en de gezondheid van de gezinnen in de waagschaal bij het uitvoeren van thuisrenovaties, onderhoud en sloop."
Stijging niet-beroepsmatige blootstelling
In het verleden werden voornamelijk Australiërs gediagnosticeerd met mesothelioom bij mannen die werden blootgesteld aan asbestvezels in de mijnen en asbestfabrieken (eerste golf) en die op de werkplek werkten met asbesthoudende materialen (tweede golf). Met de huidige golf van asbestgerelateerde ziekten is er een groeiende hoeveelheid bewijs dat blootstelling aan asbest is toe te schrijven aan de sterke toename in de afgelopen decennia van doe-het-zelven en huisrenovaties. Ook is te zien dat er meer vrouwen worden gediagnosticeerd als gevolg van het inademen van vezels in een niet-beroepsmatige setting.
Professor Nico van Zandwijk, directeur van de Asbestos Diseases Research Institute zei: "Statistieken geven aan dat een toenemend aantal slachtoffers van mesothelioom werden blootgesteld aan asbestvezels in niet-beroepsmatige settings, zoals huisrenovaties en onderhoud, waaronder ook vrouwen en kinderen."
Renovatie Roulette
"We weten dat Australië een van de hoogste percentages van asbestgerelateerde ziekten heeft in de wereld, omdat Australië een van de grootste verbruikers was van asbestproducten. Dit heeft in 2003 geleid tot een volledig verbod van asbest in Australië," zei Peter Dunphy.
"Echter, er is nog steeds een hoog volume van asbesthoudende bouwmaterialen gebruikt vóór 1987, die verborgen gevaren opleveren in woningen en gebouwen, zoals garages en landbouwbedrijven. Daarom blijft het van groot belang dat àlle Australiërs asbestbewust worden en blijven."
In de campagne wordt gesteld: Bij woningen die asbest (kunnen) bevatten wordt aanbevolen niet te doe-het-zelven en te renoveren zonder te weten waar asbest kan worden gelokaliseerd. Dit wordt vergeleken met het spelen van 'Renovatie Roulette'. Australiërs moeten asbest serieus nemen en stoppen met zichzelf en hun families bloot te stellen aan asbestvezels.
Asbest in de woning: Speel geen 'Renovatie Roulette'! Niet knippen! Niet in boren! Laat het niet vallen! Niet schuren! Niet zagen! Niet demonteren! Niet slopen! En wat je ook doet ... niet dumpen!
Tijd voor Nederlandse campagne
In Nederland kennen we nog geen grootschalige publiekcampagnes over de gevaren van asbest. In een inventarisatie die de NOS in 2012 heeft uitgevoerd onder woningcorporaties bleek dat zestig procent van de sociale huurwoningen in Nederland asbest bevat. Vertaald naar het hele land gaat het om bijna 1,4 miljoen huizen. De koopwoningvoorraad van voor 1987 (asbestbesluit, in woningen van voor 1987 kan asbest zijn verwerkt), zal meer dan enkele miljoenen woningen zijn geweest. Tel daarbij op dat de Nederlander een echte doe-het-zelver is en dit is alleen maar toegenomen door de economische crisis, dan is het de hoogste tijd dat de overheid initiatieven gaat ontplooien om ook de niet-asbestprofessionals voor te lichten over de gevaren van het 'stille' asbest in hun woningen.
Het zou jammer zijn als we pas over tien of twintig jaar onderkennen dat we ook in Nederland te maken hebben met de derde golf van asbestslachtoffers. Ook in Nederland zal een campagne 'Renovatie Roulette' levens kunnen besparen. (hoofdredactie Asbest & Bouw)
Heeft u een mening over een publiekscampagne in Nederland dan kunt u hieronder reageren.
Meer informatie over de Australische campagne 'Renovatie Roulette' kunt u vinden op:
