Certificerende en keurende instellingen (cki’s) in de asbestsector zijn de afgelopen jaren terughoudend geworden als het gaat om het opleggen van sancties.
Daarmee worden de strengere regels voor het verwijderen van asbest, die per 1 februari 2012 gelden, niet goed toegepast. Dit concludeert de Inspectie SZW uit een onderzoek nadat sinds februari 2012 een nieuw certificatieschema asbestverwijdering van kracht is gegaan.
Om de veiligheid van personen die werkzaam zijn bij asbestbedrijven meer te garanderen, zijn sinds januari 2012 de regels voor het verwijderen van asbest aangescherpt. Cki’s hebben een centrale rol bij het controleren van de juiste toepassing van deze regels. Doortastend handelen van cki’s zorgt er voor dat asbest op een veilige manier wordt verwijderd. Consequent optreden bestendigt het vertrouwen in het certificatiestelsel. De Inspectie SZW kan dan haar capaciteit inzetten op die terreinen waar geen certificatieplicht geldt.
Cki’s bewust terughoudend
De Inspectie SZW constateert echter dat het aantal opgelegde sancties sinds invoering van de nieuwe regels fors is gedaald. Zo werden in 2011 door de zes cki’s nog 1470 sancties opgelegd, in 2012 bedroeg dit 720 sancties. Volgens de cki’s komt dit doordat de certificaathouders de regels beter zijn gaan naleven. De Inspectie SZW herkent zich niet in dit beeld, immers het percentage asbestinspecties waar de Inspectie handhavend heeft opgetreden, is in 2012 van 60 naar 70 procent gestegen. De Inspectie SZW brengt dit in verband met de invoering van de escalatieladder. Deze escalatieladder is een systematiek waarbij meerdere overtredingen die een certificaathouder begaat in een korte tijd kunnen leiden tot een verzwaring van een op te leggen sanctie. Het kan uiteindelijk leiden tot intrekking van certificaten. Cki’s schrikken waarschijnlijk terug voor de consequenties van de escalatieladder. Naast deze daling van het aantal sancties, is ook de sanctiemaat in 20% van de opgelegde sancties te laag. De Inspectie SZW vermoedt dat cki’s willen voorkomen dat certificaten moeten worden ingetrokken. Ook zijn er verschillen tussen de onderzochte cki’s: cki’s die het sanctiebeleid in eerste instantie wel op een correcte manier hebben toegepast, zijn, deels door druk vanuit de markt, voorzichtiger geworden.
Snel maatregelen
Minister Asscher (SZW) stelt in een brief aan de voorzitter van de Tweede Kamer het volgende: ‘Ik ben van mening dat het stelsel van certificatie op het gebied van asbest-verwijdering, waarvan de sanctietoepassing een belangrijk onderdeel is, in opzet goed kan werken, maar door de opstelling van de cki’s nog niet functioneert zoals zou moeten. Doortastend handelen van de cki’s is belangrijk voor het bereiken van het door mij gewenste effect, namelijk het optimaal functioneren van een stelsel van gecertificeerde bedrijven die op een veilige manier asbest verwijderen.
De onderzoeksresultaten zijn voor mij aanleiding om op korte termijn maatregelen te nemen richting de cki’s. De Beleidsregel maatregelenbeleid certificering Arbeidsomstandighedenwet en Warenwet biedt handvatten voor het treffen van maatregelen wanneer een cki niet heeft voldaan aan criteria die zijn gesteld bij de aanwijzing. Een aanwijzing kan bijvoorbeeld worden bijgesteld, geschorst of ingetrokken. De Inspectie SZW neemt de uitvoering van de maatregelen, conform de beleidsregel, op zich. Nadat de maatregelen opgelegd zijn, zal ik u hierover informeren.’
Bron: Inspectie SZW
Noot
Om asbest te mogen verwijderen, moet een bedrijf in het bezit zijn van een certificaat dat is afgegeven door een cki. Het certificaat is een bewijs dat het bedrijf in staat is om asbest op een veilige manier te kunnen saneren. Een organisatie die als cki certificaten wil afgeven, kan een verzoek hiertoe indienen bij SZW. De Minister van SZW wijst vervolgens die organisatie als certificerende instelling aan wanneer deze voldoet aan een aantal voorwaarden. Maatregelen die de certificerende instelling moet treffen richting certificaathouders zijn neergelegd in de certificatieschema’s. Het nieuwe certificatieschema asbestverwijdering SC-530, van kracht sinds 1 februari 2012, geeft de door de Minister van SZW aangewezen certificerende en keurende instellingen meer instrumenten om op te treden tegen certificaat-houders die niet volgens de regels asbest verwijderen. De Inspectie SZW houdt toezicht op de werking van het stelsel en heeft vanaf maart 2013 onderzocht hoe de cki’s de nieuwe sanctiebepalingen toepassen.