Een locatie is per definitie asbestverdacht als er puin of (lichte) sporen van puin aanwezig zijn. Kun je het tegendeel niet bewijzen, dan staan er forse straffen op. Bovendien bestaat de kans dat het werk wordt stilgelegd.
Dwangsom
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) handhaaft scherper dan ooit. Reden daarvan is een uitspraak van de Raad van State, eind 2016. De hoogste bestuursrechter van het land oordeelde dat in datzelfde jaar een bedrijf terecht een last onder dwangsom heeft gekregen. Het bedrijf had puin in de bodem op een locatie niet aangemerkt als asbestverdacht. De inspectie vond dat hier aanvullend onderzoek naar de aanwezigheid van asbest had moeten plaatsvinden.
NEN 5705
Is de wetgeving rondom asbest nu veranderd? Nee, maar het ‘voelt wel anders’. Wanneer een bedrijf bij de uitvoering van onderzoek naar de kwaliteit van de bodem puin aantreft, is een onderzoek volgens de norm NEN 5707 noodzakelijk. Deze norm stelt dat bij de aanwezigheid van puin in de bodem sprake is van een asbestverdachte locatie. Ervaring leert dat hier in de praktijk wel eens soepel mee werd omgegaan. Steken de golfplaten uit de bodem, of is er sprake van aanzienlijke hoeveelheden puin, dan wordt de norm trouw gevolgd. Bij licht puinhoudend materiaal in bodem drukte men doorgaans niet zo snel de pedalen in voor het uitvoeren van asbestonderzoek.
Interventieladder
De uitspraak van de Raad van State zet opdrachtgevers en onderzoekbureaus op scherp. Met analyses en vooronderzoek moet simpelweg worden aangetoond dat de puinhoudende bodem redelijkerwijs geen asbest kan bevatten. Ook als het ‘slechts’ een flintertje baksteen betreft. De inspectie kan vijf maatregelen opleggen als zij een overtreding constateert. Die staan beschreven in de zogeheten interventieladder.
Asbestverdenking
Wordt de soep altijd zo heet gegeten? Nee. Onder bepaalde voorwaarden kan gemotiveerd worden dat de aanwezigheid van puin geen asbestverdenking geeft. Zo is het vanaf 1993 bij wet verboden asbest toe te passen. Van puin waarvan kan worden vastgesteld dat deze afkomstig is van een toepassing van na 1993, kan redelijkerwijs worden gesteld dat deze vrij van asbest is. Daarnaast zijn er verschillende soorten puin, waarvan er een aantal per definitie niet asbestverdacht zijn. De in 2015 beschikbaar gekomen nieuwe versie van NEN 5707 verduidelijkt hoe met bovenstaande aspecten concreet om te gaan.
Verantwoordelijkheid
Waar ligt nu de verantwoordelijkheid? Niet alleen opdrachtgevers, ook aannemers hebben een verantwoordelijkheid bij het uitvoeren van het asbestonderzoek. Sowieso met de onderzoeksplicht om vooraf uit te sluiten dat medewerkers met verontreinigde grond in aanraking komen. Conclusie: als het gaat om asbest wakkert de uitspraak van de Raad van State het bewustwordingsproces en de nodige risico’s verder aan. Zorgvuldigheid loont.
(Bron RPS advies- en ingenieursbureau)
