De Raad heeft een voorlopig akkoord bereikt met het Europees Parlement over een nieuwe richtlijn om werknemers beter te beschermentegen asbest.
De nieuwe regels bevatten aanzienlijk lagere grenswaarden voor asbest en nauwkeuriger metingen van de blootstellingsniveaus conform de meest recente technologische ontwikkelingen.
Een lagere blootstellingslimiet
Hoewel asbest in de EU al bijna 20 jaar verboden is, vormt het in oudere gebouwen nog steeds een bedreiging voor de gezondheid van werknemers. De nieuwe regels waarover vandaag overeenstemming is bereikt, zorgen er in eerste instantie voor dat de maximale blootstelling wordt verlaagd naar 0,01 asbestvezel per cm³, wat 10 keer lager is dan de huidige grenswaarde van 0,1 vezel/cm3.
Na een overgangsperiode van maximaal 6 jaar zullen alle lidstaten elektronenmicroscopie moeten toepassen om het asbestgehalte te meten. Deze nieuwe methode is gevoeliger dan de momenteel gebruikte fasecontrastmicroscopie en kan ook dunne asbestvezels meten. Na de invoering van elektronenmicroscopie hebben de lidstaten 2 opties:
- ze kunnen dunne asbestvezels meten: het maximale blootstellingsniveau blijft dan 0,01 vezel/cm³
- ze kunnen er ook voor kiezen geen dunne asbestvezels te meten: het maximale blootstellingsniveau wordt dan verlaagd naar 0,002 vezels/cm³
Strengere preventieve maatregelen
Volgens de nieuwe regels moeten ondernemingen die sloop- of asbestverwijderingswerkzaamheden willen uitvoeren, een vergunning bij de nationale instanties aanvragen. Voordat er met sloop- of onderhoudswerkzaamheden wordt begonnen in gebouwen die vóór de inwerkingtreding van het nationale asbestverbod zijn gebouwd, zullen werkgevers in kaart moeten brengen welke materialen mogelijk asbest bevatten. Zij kunnen dit doen door bijvoorbeeld informatie op te vragen bij de eigenaren van het gebouw of andere werkgevers, of door relevante informatiebronnen, zoals registers, te raadplegen.
Werknemers die aan asbest (kunnen) worden blootgesteld, moeten geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen dragen en een verplichte opleiding volgen, overeenkomstig de in de nieuwe richtlijn vastgestelde minimumkwaliteitseisen.
'Blootstelling aan asbest is voor veel EU-burgers nog steeds een van de gevaarlijkste gezondheidsrisico's op de werkplek. Deze richtlijn zorgt ervoor dat de maximale blootstellingsniveaus worden aangepast in het licht van de inmiddels verbeterde meetmethoden, waardoor werknemers veel beter kunnen worden beschermd.' Paulina Brandberg, Zweeds minister van Gendergelijkheid en Werk |
Openbare registers
De lidstaten houden een register bij van alle gevallen van gediagnosticeerde asbestgerelateerde beroepsziekten.
Kanker bestrijden
Het overeengekomen akkoord zal helpen om arbeidsgerelateerde kanker te voorkomen, in overeenstemming met het Europees kankerbestrijdingsplan. Asbestvezels in de lucht kunnen na inademing ernstige ziekten veroorzaken, zoals longkanker, waarvan de eerste tekenen zich mogelijk pas na tientallen jaren manifesteren.
Volgende stappen
De ambassadeurs van de lidstaten bij de EU zullen worden verzocht het akkoord tijdens een komende vergadering van het Comité van permanente vertegenwoordigers goed te keuren. De tekst van de richtlijn zal vervolgens door de juristen-linguïsten worden bijgewerkt en dan tijdens een komende Raadszitting worden aangenomen. Daarna krijgen de lidstaten 2 jaar de tijd om het nieuwe maximale blootstellingsniveau van 0,01 vezel/cm3 in te voeren en 6 jaar om elektronenmicroscopie in te voeren om de asbestniveaus op de werkplek te meten.
Bron: Europese Raad, juni 2023