Jaarlijks overlijden ongeveer 4.000 (ex-)werknemers voortijdig als gevolg van ongezonde arbeidsomstandigheden.
De Nederlandse Arbeidsinspectie heeft het rapport ‘Staat van gezond werk’ uitgebracht. Hierin wordt nader ingegaan op het voorkomen van de ongezonde kanten van het werk.
In de ‘Staat van gezond werk’ wordt onder meer ingegaan op de werkzaamheden die tot gezondheidsschade kunnen leiden. De meeste schade komt door drie grote boosdoeners:
- psychosociale arbeidsbelasting
- fysieke belasting
- blootstelling aan gevaarlijke stoffen.
Jaarlijks overlijden ongeveer 4.000 (ex-)werknemers voortijdig als gevolg van ongezonde arbeidsomstandigheden. Dat zijn 11 mensen per dag. Verder worden jaarlijks naar schatting 13.000 werknemers arbeidsongeschikt door ongezond werk.
Blinde vlek
Ongezond werk is minder zichtbaar dan onveilig werk. Gezondheidsklachten door werk manifesteren zich vaak pas lang na de blootstelling en soms zelfs pas na het pensioen.
De 'Staat van gezond werk' vloeit voort uit de Staat van arbeidsveiligheid 2018. Een van de conclusies luidde toen dat het onderwerp beroepsziekten nog te veel een blinde vlek is. De 'Staat van gezond werk' brengt in kaart wat de omvang van het probleem is en hoe ongezond werk te voorkomen is.
Asbest meest gemeld
De SZW-lijst met kankerverwekkende stoffen bevat bijna 500 stoffen die bewezen kankerverwekkend of mutageen zijn, en honderden reproductietoxische stoffen. Van deze vele stoffen zijn er een paar verantwoordelijk voor veruit de grootste ziektelast door werk. In het bijzonder gaat het om asbest, kwartsstof, dieselmotoremissie, lasrook en houtstof. Dit zijn stoffen die vrijkomen bij heel alledaagse processen in de bouw of de industrie. Zelfs ogenschijnlijk onschuldige stoffen als houtstof of meelstof leiden tot hoge ziektelast (neuskanker respectievelijk bakkersastma).
Acties
De belangrijkste acties zijn:
- Breng risico's in kaart. Ken uw werkprocessen. Meet blootstelling, meet psychische of fysieke belasting.
- Investeer in verbetering van de arbeidsomstandigheden en concrete arbomaatregelen.
- Investeer in arbozorg. In verzuimbegeleiding maar vooral aan het voorkomen van uitval. Preventie loont.
- Investeer in de veiligheidscultuur, waarin gezond en veilig werken vanzelfsprekend is. Praat met elkaar over gezondheid en veiligheid op het werk.
- Zorg voor professionele arbo-kerndeskundigen. Zorg dat zij de juiste positie hebben.
- Betrek werknemersvertegenwoordigers actief bij het arbobeleid. Laat werknemers meedenken over mogelijke oplossingen.
- Praat als werknemersvertegenwoordigers regelmatig met de preventiemedewerker en de bedrijfsarts over gezonde werkomstandigheden.
- Investeer in kennis over gevaren, risico's en effectieve maatregelen in de bedrijfstak. Dit komt ten goede aan de gezondheid van álle werkenden in die bedrijfstak.
Gezond en veilig werken. Zie Zelfinspectie.nl
Werken met gevaarlijke stoffen. Zie Zelfinspectie Gevaarlijke stoffen
