[ExpertBlog]  Asbest: De escalatieladder als sluipmoordenaar

De nieuwe certificatieschema’s (SC-530 en SC-540) zijn alweer bijna twee jaar van kracht. Het doel van de stelselwijziging was het krachtiger maken van het instrument certificatie. Een onderdeel daarvan was de invoering van de zogenaamde ‘escalatieladder’.

Door: Tim Segers

De praktijk leert dat nog niet iedere certificaathouder zich bewust is van de verstrekkende gevolgen van dit systeem. Tijd dus dat de certificaathouder wakker wordt geschud.

Uit de Sectorrapportage Asbest 2013 blijkt dat het Ministerie van SZW van mening is dat een aanscherping voor het werkveld asbest nodig was. Dit bleek uit de naleving van de regelgeving over de jaren daarvoor. De nieuwe certificatieschema's stellen zwaardere eisen aan asbestverwijderingsbedrijven die een certificaat willen verwerven en behouden.

Niet alleen de certificaathouders zijn geconfronteerd met strengere regelgeving. Ook voor de certificerende instellingen (cki's) zijn de eisen aangescherpt. Cki's moeten hun certificaathouders strikter controleren en bij overtreding van de regels strenger optreden. Hiervoor zijn de sanctiebepalingen aangescherpt. Dit uit zich onder andere in het meer expliciet benoemen van overtredingen en de bijbehorende sancties en de invoering van een zogenaamde 'escalatieladder'.

Werking escalatieladder
De invoering van de escalatieladder houdt in dat het begaan van meerdere afwijkingen door de certificaathouder binnen een bepaalde tijdsspanne verzwaard wordt bestraft. Het niet adequaat oplossen van een eerder begane afwijking (door het niet nemen van een juiste corrigerende maatregel) leidt ook tot verzwaring van een eerder opgelegde sanctie.

Concreet betekent dit dat, indien tijdens een controle of onderzoek drie of meer afwijkingen worden geconstateerd van eenzelfde categorie, deze afwijkingen gezamenlijk worden beschouwd als één afwijking uit de naastgelegen hogere categorie. Voor deze hogere categorie geldt een zwaardere sanctie. De afwijkingen worden dus opgeschaald en zwaarder bestraft.

Echter, wat weleens over het hoofd wordt gezien is het feit dat dit systeem van 'escaleren' ook van toepassing is indien bij verschillende controles afwijkingen worden geconstateerd. Als binnen een periode van één jaar zes afwijkingen uit dezelfde categorie worden geconstateerd, escaleren deze afwijkingen bij de zesde non-conformiteit naar een hogere categorie. Vanaf dát moment blijft deze geëscaleerde afwijking vervolgens één jaar staan. Dit blijkt uit de nadere toelichting die Ascert op 11 september 2013 heeft gegeven op de werking van de escalatieladder. Het gevolg van dit systeem is dat een non-conformiteit een certificaathouder tot bijna twee jaar kan achtervolgen.

Advies
De praktijk leert dat certificaathouders bij een constatering van een beperkt aantal afwijkingen vaak niet de moeite nemen zich hiertegen te verzetten. Dit is op het eerste gezicht begrijpelijk. De opgelegde sanctie valt in de meeste gevallen misschien op zichzelf wel mee. Echter, verstandig is het niet. Als binnen een jaar namelijk opnieuw non-conformiteiten worden geconstateerd (die mogelijk zelfs escaleren), kunnen de eerder vastgestelde non-conformiteiten niet meer ter discussie worden gesteld. Zelfs niet als de certificaathouder kan aantonen dat de afwijkingen destijds ten onrechte zijn vastgesteld.

Ons advies is dan ook om zeer kritisch te bekijken of de non-conformiteiten terecht door de cki zijn vastgesteld. Is dat niet het geval, maak hiertegen dan altijd bezwaar. Ook als de sanctie op dat moment mee lijkt te vallen. De gevolgen van de afwijkingen kunnen een certificaathouder namelijk nog lange tijd achtervolgen door de invoering van de escalatieladder.

Pas daarom op dat je niet wordt verrast door deze 'sluipmoordenaar' en win op tijd juridisch advies in. Ook in die gevallen dat de afwijkingen beperkt zijn wat zwaarte en aantal betreft. Dit voorkomt onaangename verrassingen in de toekomst.

Tim Segers is werkzaam als partner/advocaat bij Legal experience Advocaten.