De grote zaal in het Postillon Hotel in Bunnik is donderdag 31 oktober 2013 tot de nok toe gevuld met mensen uit alle lagen van de asbestwereld; van overheid tot woningbouw, bedrijfsleven en onderzoeksinstituten. Om 9.30 uur was de start van de 12e Nationale Asbest Conferentie.
Professor Lex Burdorf, onderzoeker aan Erasmus MC, trapt af met een informatief verhaal over onmiskenbare feiten. Dat asbest op de twijfelachtige tweede plaats staat als stof die jaarlijks de meeste slachtoffers eist, bijvoorbeeld. Of dat we in Nederland relatief veel asbestgerelateerde ziektes kennen, maar weinig asbestgebruik ten opzichte van andere westerse landen. “We hebben ergens dus iets niet goed gedaan.” Uit vergeleken studies naar asbestrisico’s blijkt ook dat zelfs een zeer lage blootstelling aan asbest een hoog gezondheidsrisico heeft. “Vermijding is echt heel belangrijk.” Dat de grenswaarden voor blootstelling aan asbest in 2014 strenger worden, noemt Burdorf daarom ‘volkomen terecht’.
Bedrijven moeten meer geld en tijd investeren in veilig werken
Die strengere grenswaarden hebben betrekking op wijzigingen in het asbestbeleid die de overheid komend jaar doorvoert. Dat is tevens de leidraad tijdens het congres, want - hoewel de details nog niet bekend zijn - verscherpte regelgeving heeft praktische gevolgen voor alle deelnemers in de zaal. Alleen al op financieel gebied, zoals de tweede spreker van deze conferentie stellig aangeeft. Mark Geers, landelijk projectleider Asbest van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: “Bedrijven moeten veel geld en tijd investeren in veilig werken. Met 25.000 euro komt u er niet. Put your money where your mouth is.” Wie dat niet doet, komt vroeg of laat onherroepelijk in het vizier van de overheidsinspectie. Met forse sancties en boetes tot gevolg. En die worden – helaas – nog te vaak uitgedeeld.
Mark Geers, landelijk projectleider Asbest van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Openbaar maken inspectieonderzoeken
“Er gaat veel mis, wet- en regelgeving wordt niet nageleefd en we hebben nog steeds discussies over bewezen feiten binnen de gecertificeerde sector. Dat is werkelijk ongehoord”, weet Geers. “Professionaliteit zou een kernbegrip moeten zijn in de asbestbranche. Daar spreken we de hele keten ook op aan, beginnend bij de opdrachtgever voor asbestsanering.” Ook onthult Geers dat de overheid ‘serieus nadenkt over het openbaar maken van inspectieonderzoeken’, zodat overtreeders echt met de billen bloot moeten. “Het is een gevoelig onderwerp, maar het gebeurt vaker.” Daarnaast ziet hij heil in nieuwe innovatieve methodes voor sanering, die een veilige aanpak makkelijker kunnen maken. “Want die zult u nodig hebben als het nieuwe beleid in 2014 wordt ingevoerd”, waarschuwt hij.
Innovatie-catwalk
Het komt dus goed uit dat een drietal uitvindingen op asbestgebied later op de dag de revue passeren tijdens de innovatie-catwalk; de Foamshield methode, het Tubus System en de eerste realtime asbestdetector ter wereld. Met de asbestdetector kan asbest on-site worden geïdentificeerd met behulp van lasertechnologie gebaseerd op het manipuleren van een unieke magnetische eigenschap van het mineraal. FoamShield is een innovatieve vezelopsluitingstechniek die berust op een proactieve benadering van de asbestvezel door voorafgaand aan saneringswerkzaamheden de eventuele vezelemissie te voorkomen met behulp van moderne en uiterst effectieve ‘wetting agents’. Tubus System is een innovatieve Zweedse onderhouds- en renovatietechniek voor het ‘relinen’ van binnenhuisriolering, zonder hak- en breekwerk. Tubus System is gecertificeerd door het Deutsches Institut für Bautechnik (DIBt), en is sinds 2008 een erkende techniek in Duitsland voor het renoveren van asbestcement afvoerleidingen.
Alan Archer general manager van Select Group
Arbeidsinspecteur Anja van Wezel: “Schrikbarende effecten”
Hoe laconiek het er inderdaad aan toe kan gaan op de werkvloer, licht Arbeidsinspecteur Anja van Wezel toe tijdens een van de sessies waarmee de conferentie wordt afgesloten. De smoesjes, malafide praktijken en schrikbarende effecten die zij regelmatig tegenkomt, zijn bijna ongeloofwaardig. Zoals een Utrechts studentenhuis waar een aannemer alle asbesthoudende tussenwanden ‘wel even weg zou breken’. “De nieuwe eigenaar dacht daar 500 euro aan kwijt te zijn. Het kostte uiteindelijk 1 miljoen aan schadekosten en vier maanden schoonmaakwerk”, aldus Van Wezel. Bovendien riskeert de verantwoordelijke opdrachtgever een strafblad, voegt ze eraan toe. De inspectie doet echter niet alleen aan controle achteraf, maar ook aan preventie. “Daarbij benadrukken we dat bedrijven sanering echt moeten beschouwen als reëel werk dat bij een renovatie hoort. Niet als een vervelende verplichting waar je zo snel mogelijk van af wilt.”
Utrechts studentenhuis waar een aannemer alle asbesthoudende tussenwanden ‘wel even weg zou breken’