Jan Horyon (HORYON b.v.) weet samen met zijn advocaat Tim Segers (Banning Advocaten) voor de tweede keer de Raad voor Accreditatie een nederlaag toe te brengen. De rechtbank in ’s-Hertogenbosch oordeelde in haar uitspraak op 27 november 2012 dat het onhoudbaar is dat de Raad voor Accreditatie geen openheid van zaken geeft bij asbesttoezicht.
De Raad is niet onafhankelijk en onpartijdig bij toezicht op laboratoria die asbestsaneringslocaties veilig verklaren. Dit leidt volgens asbestsaneerder Jan Horyon tot onveilige situaties na asbest verwijderen. De Nationale Ombudsman oordeelde eerder dit jaar al dat de Raad meer transparant moet zijn (1).
De Raad is een bestuursorgaan dat in opdracht van het Ministerie van SZW toezicht uitvoert op laboratoria. Uit onderzoek, en tevens door de Nationale Ombudsman en de rechtbank in ’s-Hertogenbosch gestaafd, blijkt de Raad voor Accreditatie niet in staat te zijn om zijn verantwoordelijkheden op het werkveld asbest te nemen.
Onjuiste vrijgaven vormen groot risico
Jan Horyon kan niet leven met het feit dat er maar in 60 van de meer dan 60.000 saneringen door de Raad controles plaatsvinden. In 40 van deze controles, die van te voren worden aangekondigd, vindt er afkeur plaats (2).
Wat verder wringt is dat toezichthouders, ingehuurd door de Raad, afkomstig zijn van bedrijven die ook een lab in huis hebben. Volgens Horyon is het zo dat door deze nalatige handelswijze van de Raad voor Accreditatie regelmatig projecten onjuist worden vrijgegeven met een zéér groot risico voor de volksgezondheid als gevolg. Dit blijkt ook uit het feit dat er constateringen in scholen e.d. gedaan worden waaruit naar voren komt dat er saneringen in het verleden onjuist zijn uitgevoerd maar erger: nooit vrijgegeven hadden mogen worden.
Onderste steen boven
Een klacht over een lab aan de RvA was de aanleiding voor Horyon om de onderste steen boven te krijgen. Het lab had een gesaneerde ruimte onjuist asbestvrij verklaard. De klacht van Horyon werd door de Raad gegrond verklaard, maar vervolgens kwam hij in een ware kafkaiaanse toestand terecht. Het onderzoek bleek in hoge mate gespeend van transparantie. Volgens de Raad waren klagers zoals Horyon zogenaamde derden met wie zij niet wenste te communiceren inzake bevindingen over ‘klanten’. Horyon: "Maar deze ‘klanten’ vallen toch onder de Raad waarbij derden zoals Horyon ook mogen toetsen of toezicht plaatsvindt op onafhankelijke en onpartijdige wijze? De Nationale Ombudsman kwam eerder dit jaar al tot de conclusie dat de Raad onvoldoende transparant is en onvoldoende relevante informatie had gegeven in de zaak."
Nieuwe asbestautoriteit
De gehele asbestketen staat constant in de schijnwerpers maar dit heeft volgens Jan Horyon nog niet geleid tot wezenlijke verbeteringen ondanks het aanscherpen van de regels en repressiever toezicht. ‘’Een bedrijf dat gewoon wil voldoen aan de regels wordt, zo blijkt uit de uitspraak, genegeerd. Het loont wel als free-rider om zich niet aan de regels te houden; de pakkans is laag omdat toezicht door verschil in wetten en regels verdeeld is over teveel organisaties, waaronder de Raad. De oplossing is relatief simpel. Een asbestautoriteit voor de hele keten met voldoende middelen om door te pakken zodat de ondermijning kan stoppen. Alle bedrijven die zich aan de wet houden kunnen dan verder met Nederland de komende jaren asbestvrij te maken. Voor nieuwe bedrijven die zich aan de wet willen houden zijn er dan ook weer voldoende kansen om mee te doen. Er is werk genoeg aan de winkel.”
(1) Rapport over een klacht over de Raad voor Accreditatie te Utrecht.
(2) Presentatie_AsbestFeitenCongres_2012 - dia nr. 63
Zie ook: Uitspraak Rechtbank 's-Hertogenbosch over deze zaak
Asbestenbouw.nl, 10 december 2012