Nog dit jaar komt de Europese Commissie met een advies dat kan leiden tot strengere Europese regelgeving voor kwartsstof.
Bijna iedereen in de bouw heeft te maken met stof. Niet alleen diegenen die zelf met kwartshoudend materiaal werken, maar ook werknemers en anderen in hun directe omgeving. Er zijn beroepen waarbij je dagelijks blootgesteld kan worden aan kwarts, zoals asfaltfrezers, blokkenstellers ruwbouw, koppensnellers, slopers, terrazzowerkers, vloerenleggers en wand- en plafondmonteurs. Kwartsstof is kankerverwekkend en er moet dus door de werkgever voldaan worden aan art 4.13-4.21 Arbobesluit. In arbocatalogi voor de bouw wordt op de gevaren van kwarts gewezen.
Uitbreiding Richtlijn 2004/37/EG
Momenteel wordt de Europese Richtlijn 2004/37/EG (ook bekend als CMD-richtlijn) betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico's van blootstelling aan carcinogene of mutagene agentia op het werk herzien.
In deze Richtlijn staan nu een drietal kankerverwekkende stoffen opgenomen waarvoor een grenswaarde is geformuleerd. Als de Europese Commissie de huidige adviezen ten aanzien van de uitbreiding van deze lijst gaat overnemen dan zullen er meerdere kankerverwekkende stoffen bij komen die een Europese grenswaarde krijgen. Een van die stoffen is crystalline silica (kwartsstof).
Als kwartsstof wordt toegevoegd aan de CMD-Richtlijn dan zullen bedrijven in Europa strengere maatregelen moeten nemen.
Reactie Nederlandse politiek
In het verslag van een Algemeen Overleg met de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegen-heid d.d. 6 maart 2014 over beïnvloeding van de EU-besluitvorming ten aanzien van arbeidsomstandigheden kwam de problematiek rond kwartsstof ook aan de orde.
De heer Potters (VVD) wil dat er voorkomen wordt dat er meer en strengere Europese regels gaan gelden dan nu het geval is. De kwartsstofemissie mag niet gaan vallen onder de CMD-richtlijn.
De heer Ulenbelt (SP) stelt dat kwarts een kankerverwekkende stof is. “Er zijn in Nederland, Europa en de gehele wereld richtlijnen voor de manier waarop je daarmee omgaat. Wil de VVD zeggen dat wij een kankerverwekkende stof buiten de regels moeten houden zodat bouwvakkers doodgaan aan kanker?”
Op aanvullende vragen van de redactie van Asbest & Bouw antwoordde Sjoerd Potters: “Wat ik in het debat heb willen aangegeven is dat wat ons betreft de stof ‘kwarts’ niet wordt geplaatst onder de Richtlijn voor kankerverwekkende stoffen (CMD). In Nederland is nu e.e.a. aangaande kwarts goed geregeld in de Arbo catalogus. Er is een grenswaardenorm van 0,075 mg/m3. Terecht ligt de aandacht nu op de aanschaf en toepassing van stofarme gereedschappen wat leidt tot de grootste gezondheidswinst. Het laten vallen onder CMD-Richtlijn zou echter enorme extra administratieve lasten en financiële gevolgen voor de bouwsector met zich meebrengen wat niet bijdraagt tot een verhoging van de veiligheid maar wellicht tot een verslechtering omdat daar dan alle aandacht op is gericht i.p.v. het zoveel mogelijk werken met stofarme gereedschappen.”
“Volgens de Gezondheidsraad is het risico van kwarts op longkanker beheersbaar doordat Nederland deze veilige ondergrens kent. Verandering naar een Europese norm verandert de Nederlandse praktijk naar verwachting niet, we hebben het namelijk al goed geregeld.”
“Indien er een Europese norm komt, dan is het voordeel dat er een level-playing-field ontstaat. Op zich is een Europese kwartsnorm prima, echter het plaatsen van kwarts onder de Europese Richtlijn voor kankerverwekkende stoffen (CMD) is onwenselijk.”
Zie ook eerdere artikelen over dit onderwerp op Asbest & Bouw:
Aandacht voor risico's van kwartsstof
Risico’s van asbest en kwartsstof voor werknemers in de bouw en installatiesector niet onderschatten