Nu SZW haar plannen concreet kenbaar heeft gemaakt is het een kwestie van aftellen voordat de stelselwijziging formeel wordt gepubliceerd in de Staatscourant. De meningen in de asbestbranche over de mogelijke impact van de stelselwijziging lopen zeer uiteen. Naast negatieve reacties vanuit de inventarisatie- en verwijderingbranche worden met name vanaf de kant van opdrachtgevers positieve signalen ontvangen.
De eerste reacties vanuit de inventarisatie- en verwijderingbranche zijn bepaald niet positief te noemen. Termen als ‘belachelijk' en ‘makkelijk te omzeilen' worden dikwijls uitgesproken als gevraagd wordt naar de mening van een inventariseerder of een asbestsaneerder.
Bij opdrachtgevers zijn de meningen overigens totaal anders als deze stellen dat met de komende wijziging een stevig beroep wordt gedaan op hun eigen verantwoordelijkheid. En juist in het nemen van verantwoordelijkheid ligt naar mijn mening een belangrijke sleutelrol. De verantwoordelijkheden kunnen worden ingedeeld in een aantal hoofdgroepen: opdrachtgevers, toezichthouders, inventariseerders, saneerders en laboratoria.
Gebleken is dat afzonderlijke partijen zich buiten hun verantwoordelijkheidsgebied begeven om tal van, meestal economische, redenen die daardoor afhankelijkheden in de hand werkt. De uiteindelijke verantwoordelijkheid ligt echter altijd bij de eigenaar van het asbest, de opdrachtgever, die in bedoelde situaties dus grote risico's loopt.
Er zijn echter veel voorbeelden te noemen van opdrachtgevers die niet lijken te weten hoe zij hun verantwoordelijkheid in de huidige situatie vorm moeten geven, laat staan ná de komende wijzigingen.
In een oerwoud van wet- en regelgeving, handhavingstructuren in combinatie met ingewikkelde asbestmaterie, zullen opdrachtgevers dus alle zeilen bij moeten zetten om er voor te kunnen zorgen dat branchepartijen kunnen doen wat ze zeggen dat ze kunnen.
De komende wijzigingen stellen duidelijke voorwaarden aan het ‘ontzorgen' op projectniveau. Verantwoordelijkheden komen hiermee op de plek waar ze ook horen.
Een inventariseerder moet uitsluitend en goed inventariseren, een saneerder moet uitsluitend en goed verwijderen en een laboratorium moet uitsluitend en goed toetsen.
Steeds meer opdrachtgevers zullen zich beseffen dat ze de regie in eigen hand moeten gaan houden.
Waar in het verleden vaak een branchepartij werd ingeschakeld om een opdrachtgever te ontzorgen, dient hij na de wijziging zelf het heft in handen te nemen en daarmee zijn verantwoordelijkheid.
Deze omslag is een belangrijke doelstelling die het ministerie van SZW (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) met de wijzigingen wil bewerkstelligen.
Hierop wordt nu al door opdrachtgevers volop ingesprongen door bijvoorbeeld het opleiden van asbestdeskundigen (SC 570) of het inschakelen van onafhankelijke branche- en materiedeskundigen op beleids- en projectniveau.
Het verhogen van asbest- en branchekennis lijkt een verademing voor opdrachtgevers te zijn omdat hiermee kan worden bewerkstelligd dat zij hierdoor beter aan hun zorgplicht kunnen voldoen.
Voor de inventariseerders (SC 540) en verwijderaars (SC 530), lijken de wijzigingen een signaal af te geven dat er nog meer regels bijkomen bovenop de toch al als zwaar ervaren regeldruk. Niets is echter minder waar omdat de wijzigingen dwingend zullen leiden naar een verdere professionalisering bij het uitoefenen van hun vak.
Dit is dan ook het signaal dat SZW wil afgeven met de wijzigingen naar de uitvoerende partijen. En als klap op de vuurpijl krijgen de toezichthouders de dwingende taak om dit alles in het gareel te houden. Hiervoor worden echter wel betere instrumenten ter beschikking gesteld dan in het verleden.
Het dwingende karakter van de instrumenten zal onder CI's een grote zorgvuldigheid vergen omdat er immers ook grote bedrijfsbelangen bij certificaathouders zijn. Het is voor een CI helemaal niet prettig om straks bijvoorbeeld tot onvoorwaardelijke intrekking te moeten overgaan als daarmee de stekker uit een bedrijf wordt getrokken.
Gezien de in het verleden opgelegde sancties door CI's worden met de komende wijzigingen de inventarisatie- en verwijderingbranche stevig opgeschud. Uiteindelijk zullen hierdoor alleen die bedrijven stand kunnen houden die aantonen continue kwaliteit te kunnen leveren. En dat kan een zeer gunstig effect hebben op de gehele asbestbranche. Met dank aan SZW!
Auteur: Cor van Wijngaarden, werkzaam bij TÜV Nederland
Reacties naar: redactie@asbestmagazine.nl
