Verslag jaarcongres: Asbest, uw verantwoordelijkheid!
Waar liggen de verantwoordelijkheden binnen de asbestketen? Deze vraag gold als rode draad tijdens het asbestcongres van Asbest en Bouw op 24 maart jongstleden. In Hotel Houten kregen de meer dan 80 deelnemers, bestaande uit vertegenwoordigers van gemeenten, opdrachtgevers, woningbouwcorporaties, sloop- en inventarisatiebedrijven, een scala aan sprekers te horen. De presentaties lieten zien dat in de asbestbranche veel goed gaat maar ook dat er nieuwe ijkpunten nodig zijn om de toekomst zeker te stellen.
Het is duidelijk dat de rapporten en calamiteiten die de afgelopen maanden in het nieuws waren, de asbestbranche geen goed hebben gedaan. Voor CEO Media, uitgever van het vakblad Asbest en Bouw, was het een uitstekend moment een congres te organiseren om partijen bij elkaar te brengen en informatie en kennis te delen.
Expertpanel
Congresvoorzitter Paul Avontuur opende het congres met een introductie van de sprekers en het expert panel. Zowel het expertpanel als de deelnemers kregen alle ruimte om in te gaan op de stellingen die door de sprekers werden gepresenteerd. Het expert panel bestond uit: Frans Leerkes - Arbeidsinspectie, Jan Horyon - directeur Horyon b.v., Otto Hegeman - LOM, Jan Tempelman - TNO en Cor van Wijngaarden - TÜV Nederland.
Presentaties
De eerste presentatie werd verzorgd door Otto Hegeman van het Landelijk Overleg Milieuhandhaving (LOM). Hij is nu bijna vijf jaar verbonden aan het LOM en is verantwoordelijk voor de asbestagenda als implementatiemanager asbest. Hij ziet veel verbeteringen en goede initiatieven. "We moeten niet alleen terugkijken op wat er allemaal mis is gegaan maar vooruit kijken. Het is belangrijk dat er meer focus komt bij alle partijen om het asbestprobleem stevig aan te pakken en als dat niet lukt dan hebben we een serieus probleem. Er is nog onvoldoende gevoel voor urgentie terwijl asbest jaarlijks meer dodelijke slachtoffers eist dan het verkeer!"
Ingmar Scheiberlich, adviseur en projectmanager bij AT Osborne, ging in op de stelling: ‘Waar ligt de verantwoordelijkheid van opdrachtgevers?' Hij stelde dat de opdrachtgever te allen tijde de eigenaar is van het asbest. "Asbest brengt dus voor de opdrachtgever verantwoordelijkheden met zich mee! Bij iedere asbestsanering zijn meerdere partijen betrokken. Deze schakels in de asbestketen vormen voor opdrachtgevers een groot risico en het blijkt dat door de schakels niet altijd wordt voldaan aan wat is afgesproken en wat opdrachtgevers mogen verwachten. De gevolgen van de impact van zwakke schakels in de asbestketen kunnen groot zijn en zijn vrijwel altijd voor rekening van de opdrachtgever." Volgens Ingmar moeten we toe naar ‘professioneel opdrachtgeverschap' en onafhankelijkheid tussen de asbestschakels. "De asbestketen is zo sterk als de zwakste schakel. Het is de taak en verantwoordelijkheid van opdrachtgevers om de juiste schakels in de asbestketen in te zetten."
Michel Baars, bedrijfsdirecteur Search Ingenieursbureau, stak af met de stelling dat de sleutel tot verbetering gevonden wordt in professionele bedrijven die recht doen aan de certificatiestructuur die de overheid wil, verantwoord opdrachtgeverschap en een gerichte en professionele handhaving. "De komende decennia zal de focus liggen op het verduurzamen van ons bestaande onroerend goed. Dat betekent dat een heel groot deel van alle woningen en bedrijfsgebouwen zal worden aangepakt en in veel van deze objecten bevindt zich asbest. De asbestmarkt heeft dus een enorme toekomst."
Hij schetste de problematiek in de asbestmarkt maar had ook oog voor de kansen die er liggen. Baars: "Dat zal zondermeer leiden tot meer winst voor de individuele bedrijven en een hogere en vooral gemakkelijker te handhaven kwaliteit. Daar moeten we wel iets voor doen en dat is samenwerken."
Ir. Jaap van der Kuil, voorzitter Centraal College van Deskundigen Asbest (CCvD) onderdeel van de SCA, poneerde de stelling: ‘Het hebben van een certificaat is een garantie dat de relevante kennis bij het bedrijf of de persoon aanwezig is om te komen tot een juiste wijze van verwijdering van asbest.'
Van der Kuil: "De eisen voor het verkrijgen van een certificaat zijn door alle belanghebbende partijen duidelijk vastgelegd en beschikbaar, de veelvuldige missers hebben dus een andere oorzaak." Die oorzaak verpakte hij in een mooie uitspraak: "Partijen zijn voortdurend aan het duelleren met de regels." De focus moet volgens hem op meer en beter toezicht en samenwerking van alle toezichthoudende partijen (het zogenaamde gesloten toezichtfront).
Cees Schippers, coördinator/hoofdinspecteur team regulier toezicht gemeente Utrecht, is al vele jaren bezig om problemen en misstanden met asbest in de gemeente Utrecht te voorkomen. De beleidsmakers in Utrecht ondersteunen hem en zijn team daarin met als belangrijk resultaat dat de kennis binnen het team op een hoog niveau is. Zijn stelling: ‘Verleen een goede vergunning en houd toezicht. Zorg dat de keten gesloten is.' Uit zijn presentatie bleek dat je van goede huize moet komen wil je deze ambtenaren om de tuin leiden bij het verlenen van vergunningen of de uitvoering van asbestsaneringen. Ook werd duidelijk dat er veel op het bordje van de gemeentelijke toezichthouder komt. Wil de overheid de gemeenten als ‘zwakke schakel in de asbestketen' versterken, dan zal er meer moeten worden geïnvesteerd in opleiding en capaciteit.
Vervolgens was het de beurt aan een echte praktijkman, Wim Beelen, directeur/eigenaar Sloopbedrijf Beelen. Zijn stelling: ‘Een deskundig asbestsaneerder mag niet starten met de uitvoering van asbestsaneringen zonder dat daar een gedegen en volledig asbest inventarisatierapport conform de wettelijke eisen aan ten grondslag ligt. Elk verzoek in afwijking daarop moet worden geweigerd.'
Het klinkt eenvoudig maar de praktijk blijkt weerbarstig. Volgens Beelen is de asbestsaneerder de schakel die als laatste nog aan de noodrem kan trekken indien de basis, het inventarisatierapport, onvoldoende is. Hij pleit voor meer transparantie in de taken en verantwoordelijkheden van de verschillende partijen en dat de partij die onderpresteert daarop stevig wordt afgerekend.
Remi Poppe Kamerlid voor de SP was er blij mee dat hij werd uitgenodigd als spreker op het asbestcongres. Hij is al meer dan 30 jaar bezig met het asbestdossier. Op 9 juni a.s. verlaat hij de Tweede Kamer en maakte hij graag gebruik van de gelegenheid, misschien voor de laatste maal, het publiek deelgenoot te maken van zijn strijd tegen asbest. "Hoewel er de afgelopen jaren al veel is bereikt moeten er nu extra stappen worden gemaakt want het aantal dodelijke slachtoffers, blijkt uit een rapport van de Gezondheidsraad, ligt een stuk hoger dan tot nu toe is aangenomen." Poppe zou graag zien dat er bovenop het certificatiestelsel ook een vergunningstelsel komt. "De overheid zal dan doelgerichter kunnen optreden en kan met deskundige asbestinterventieteams de overtreders sneller en harder aanpakken. Overtredingen met asbest worden willens en wetens begaan en leiden op de lange termijn tot slachtoffers. Dan is er geen enkele reden om deze vorm van criminaliteit niet conform te bestraffen."
Stof tot nadenken
Congresvoorzitter Paul Avontuur vatte het congres samen als een evenement met veel interactie tussen deelnemers, sprekers en het expertpanel, waarbij stellingen en meningen gedurfd en soms voorzichtig, heen en weer gingen. Het reikte stof tot nadenken aan en een vooruitblik op de toekomst waar het van het grootste belang is dat alle partijen in de asbestketen doen wat er van ze verwacht wordt om dodelijke slachtoffers te voorkomen.
Klik hier om de presentatie te downloaden van:
Opening Otto Hegeman - LOM
Ingmar Scheiberlich (AT Osborne) - Schakel 1
Michel Baars (Search BV) - Schakel 2
J.A. van der Kuil (SCA) - Schakel 3
Cees Schippers (Gemeente Utrecht) - Schakel 4
Wim Beelen (Beelen groep) - Schakel 5
Voor meer informatie of vragen kunt u terecht bij CEO Media, op telefoonnummer 0341-254227 of via het
e-mailadres walinga@asbestmagazine.nl
Download verslag (pdf)
